مکانیسم ماشه چیست؟ مکانیسم بازگشت تحریم ها

این مکانیسم به دولت آمریکا اطمینان می‌داد که در صورتی که کشورهایی مانند روسیه یا چین قصد وتوی بازگشت مجدد تحریم‌ها را داشته باشند، این اقدام را به راحتی می‌تواند انجام دهد و بدون وابستگی به نظر اعضای شورای امنیت عمل کند. به طور خلاصه، بند ماشه اجازه می‌داد که فرآیند بازگشت به تحریم‌ها در صورت نقض تعهدات ایران، به صورت سریع و بدون موانع اجرا شود.

تأثیر مکانیسم ماشه بر تحریم‌های تسلیحاتی ایران

مکانیسم ماشه یا مکانیسم بازگشت تحریم ها یک نقش بسیار حیاتی در فرآیند تحریم‌های تسلیحاتی علیه ایران داشته است. با توجه به اینکه تحریم‌های تسلیحاتی ایران به عنوان بخشی از تحریم‌های سال ۲۰۰۷ شورای امنیت محسوب می‌شد، انقضای آنها در ۱۸ اکتبر ۲۰۱۵ موضوعی بسیار حیاتی بود که نیاز به بررسی دقیق دارد.

[box type=”info” align=”” class=”” width=””]در چارچوب قطعنامه‌های سازمان ملل، ایالات متحده از کشورهای عضو شورای امنیت خواست تا تحریم‌های تسلیحاتی علیه ایران را تمدید کنند و قطعنامه‌ای مربوطه را در این راستا به رای بگذارند. با این حال، با عدم رأی‌گیری موفق در این خصوص در شورای امنیت، آمریکا مجبور به استفاده از راه‌های دیگر برای بازگرداندن تحریم‌های تسلیحاتی ایران شد.[/box]

یکی از این روش‌ها استفاده از مکانیسم ماشه بود. این مکانیسم، که در جریان مذاکرات وین به توافق رسیده بود، به آمریکا امکان می‌داد تا به طور خودکار و بدون نیاز به تصویب اعضای شورای امنیت، تحریم‌ها را بازگردانده و اعمال کند.

[box type=”warning” align=”” class=”” width=””]از آنجا که تحریم تسلیحاتی ایران به یک قطعنامه شورای امنیت بازمی‌گردد و مکانیسم ماشه تمامی قطعنامه‌های تحریم را بازمی‌گرداند، آمریکا می‌خواست با فعال‌سازی این مکانیسم به هدف خود در تمدید تحریم‌های تسلیحاتی ایران برسد.[/box]

به طور خلاصه، مکانیسم ماشه یا مکانیسم بازگشت تحریم ها به عنوان یک ابزار کلیدی در دسترسی آمریکا به تحریم‌های تسلیحاتی علیه ایران نقش بسیار مهمی ایفا کرده است، زیرا به آمریکا امکان می‌دهد تا با توجه به تصمیمات خود، تحریم‌ها را به صورت سریع و موثر اعمال کند، حتی در صورتی که اقدام مشابه در شورای امنیت به نتیجه نرسد.

اعمال مکانیسم ماشه توسط آمریکا

آیا آمریکا می‌تواند به لحاظ قانونی مکانیسم ماشه را فعال کند؟

این سوال موضوعی پیچیده است که نیازمند بررسی دقیق وضعیت قانونی و اختلافات میان آمریکا و اروپا درباره توافق هسته‌ای و قطعنامه‌های مرتبط است.

[box type=”note” align=”” class=”” width=””]در قطعنامه ۲۲۳۱ ذکر شده است که هر کشور «شرکت‌کننده» در توافق هسته‌ای می‌تواند در صورتی که کشور دیگر را ناقض تعهد تشخیص داد، این مکانیسم را فعال کند. اما اختلافات بین آمریکا و اروپا در مورد تعریف «شرکت‌کننده» باعث پیچیدگی در اجرای این مکانیسم می‌شود.[/box]

اروپا استدلال می‌کند که آمریکا در سال ۲۰۱۸ از توافق خارج شده و به لحاظ قانونی دیگر «شرکت‌کننده» محسوب نمی‌شود. از سوی دیگر، آمریکا بر این عقیده است که با خروج از برجام، از توافق خارج شده است ولی همچنان به عنوان یکی از اعضای مؤثر شورای امنیت در تصویب قطعنامه‌های مرتبط شرکت کرده است.

بنابراین، آمریکا اعلام کرده که از آنجا که قطعنامه‌های مرتبط هنوز اجرایی هستند، می‌تواند مکانیسم ماشه را فعال کند.

در نهایت، این اختلافات در تفسیر قانونی و وضعیت حقوقی نقش مهمی در اجرای مکانیسم ماشه دارند و نیازمند بررسی دقیق و رفع ابهامات است.

بازگشت تحریم ها با مکانیسم ماشه

مکانیسم ماشه چه تحریم هایی را به همراه دارد؟

مکانیسم ماشه یا مکانیسم بازگشت تحریم ها، یکی از موارد حیاتی توافق هسته‌ای بین ایران و جامعه بین‌المللی، بازگشت تحریم‌هایی را که از سال ۲۰۰۶ توسط شورای امنیت در برابر ایران اعمال شده بودند و با امضای برجام به تعلیق درآمده بودند، فراهم می‌کند. این مکانیسم، فعالیت‌های مرتبط با صنعت هسته‌ای ایران را به طور کامل متوقف می‌کند و برنامه‌های تحقیق و توسعه را متوقف می‌سازد.

[box type=”shadow” align=”” class=”” width=””]تحریم‌های مورد بازگشت شامل ممنوعیت انتقال یا صادرات هرگونه اقلام مرتبط با سلاح هسته‌ای به ایران است. همچنین، افراد و نهادهایی که در برنامه‌های موشکی و هسته‌ای ایران دخیل هستند، در فهرست تحریم قرار می‌گیرند و تحریم‌های تسلیحاتی علیه ایران از نو اعمال می‌شود.[/box]

همچنین، قطعنامه‌های مرتبط با مکانیسم ماشه از کشورهای جهان خواسته می‌شود تا کشتی‌های باری از ایران یا به مقصد ایران را بازرسی کنند و در صورت وجود محموله‌های غیرقانونی، آنها را ضبط کنند. این اقدامات همه با هدف کنترل فعالیت‌های هسته‌ای و موشکی ایران صورت می‌گیرند و تضمین این است که ایران به تعهدات برجامی خود پایبند باشد.

راهبردهای فعال‌سازی مکانیسم تحریم های ایران توسط آمریکا

آمریکا به شورای امنیت شکایت کرد و از ایران به دلیل عدم اجرای تعهدات برجامی شکایت کرده است. این اقدام به دنبال عدم تصویب یک قطعنامه در شورای امنیت برای تمدید تعلیق تحریم‌های ایران در صورت عدم اجرای تعهدات ایران اتخاذ شده است.

[box type=”info” align=”” class=”” width=””]با توجه به این مسئله، اگر تا پایان مهلت ۳۰ روزه قطعنامه‌ای برای تمدید تعلیق تحریم‌ها ارائه نشود، آمریکا حق وتو در این مورد خواهد داشت. در این روند، آمریکا می‌تواند پیش‌نویس قطعنامه‌ای را به شورای امنیت ارائه کرده و خود نیز آن را وتو کند.[/box]

با این حال، احتمال واکنش‌های مختلف در شورای امنیت وجود دارد. اگرچه رئیس شورا ملزم به ارائه متن پیش‌نویسی قبل از اتمام مهلت ۳۰ روزه است، اما با توجه به اختلاف نظرها و دیدگاه‌های کشورهای عضو، این موضوع ممکن است موجب جدل شود و روند را به طرفی غیرقابل پیش‌بینی هدایت کند.

در نهایت، احتمال وتوی آمریکا و فعال‌سازی مکانیسم تحریم‌ها بستگی به اقدامات و واکنش‌های دیگر کشورها و شرایط بین‌المللی خواهد داشت و ممکن است به یک فرایند پیچیده و بحرانی تبدیل شود.

در این حالت، اگر رئیس شورای امنیت توانایی رسیدگی به این موضوع را در شورا را نداشته باشد، آمریکا می‌تواند به طور مستقیم اقدام به فعال‌سازی مکانیسم ماشه کند. این اقدام به این معنی است که آمریکا به تنهایی اقدام به تعلیق تحریم‌ها و بازگرداندن آنها به حالت اولیه می‌کند، بدون نیاز به تصویب یا هماهنگی با سایر اعضای شورای امنیت.

این گام ممکن است باعث تشدید بحران و تنش‌های بین‌المللی شود، زیرا عملیاتی شدن مکانیسم ماشه به تنهایی توسط یک کشور می‌تواند از دیدگاه بسیاری از کشورها به عنوان یک اقدام یکجانبه و غیرقانونی تلقی شود.

در عین حال، فعال‌سازی مکانیسم ماشه توسط آمریکا می‌تواند منجر به برخوردهای متقابل و افزایش فشارها در روابط بین‌المللی شود. به علاوه، این اقدام ممکن است منجر به واکنش‌های سرسام‌آور از سوی ایران و دیگر کشورهای مورد تحریم شود که می‌تواند به افزایش تنش‌ها و ناپایداری‌ها در منطقه منجر شود.

با این وجود، آمریکا احتمالاً این اقدام را با توجه به اهمیت تأکید بر تعهدات بین‌المللی و ضرورت اجرای قوانین بین‌المللی مورد توجه خود به عنوان یک گزینه بررسی خواهد کرد. این تصمیم ممکن است بستگی به تحلیل دقیق و تصمیم‌گیری درباره پیامدهای مختلف این اقدام داشته باشد.

مشاوره حقوقی بین‌المللی

بررسی مکانیسم ماشه یا مکانیسم بازگشت تحریم ها و تأثیرات آن بر توافق برجام

مکانیسم ماشه یا مکانیسم بازگشت تحریم ها  (Snapback Mechanism) در واقع یکی از ابزارهایی است که در برجام (برنامه جامع اقدام مشترک)، که یک توافق بین‌المللی است که در سال ۲۰۱۵ بین ایران و گروه ۵+۱ (پنج عضو دائمی شورای امنیت سازمان ملل و آلمان) منعقد شد، تعریف شده است.

[box type=”info” align=”” class=”” width=””]به طور کلی، مکانیسم ماشه به طور خاص به امکان بازگرداندن تحریم‌های اقتصادی علیه ایران توسط کشورهای شرکت‌کننده در برجام اشاره دارد. این مکانیسم اجازه می‌دهد که هر یک از اعضای شورای امنیت سازمان ملل می‌توانند در صورت تعدی نقض توافق برجام توسط ایران، تحریم‌ها را به سرعت دوباره اعمال کنند، حتی در صورتی که دیگری از اعضا مخالفت کند.[/box]

بنا به مفاد برجام، اگر یک کشور شرکت‌کننده در برجام (مثلاً آمریکا) معتقد شود که ایران تعهدات خود را نقض کرده است، این کشور می‌تواند موضوع را به شورای امنیت سازمان ملل مطرح کند. اگر شورای امنیت تصمیم بگیرد که ایران واقعاً تعهدات خود را نقض کرده است، تحریم‌های پیش از برجام ممکن است دوباره اعمال شود.

در این راستا، برای مشاوره حقوقی بین الملل در مورد مکانیسم ماشه و ابعاد حقوقی و دیپلماتیکی آن، امور مربوط به برجام، و اقدامات قانونی ممکن پیش آمده، تماس با یک وکیل بین الملل متخصص در این زمینه پیشنهاد می‌شود.

وکیل بین المللی می‌تواند به شما راهنمایی کاملی ارائه دهد و به شما کمک کند که حقوق و تعهدات مربوط به برجام و مکانیسم ماشه را به درستی درک کنید. همچنین، وی می‌تواند شما را در مورد اقدامات حقوقی ممکن برای حفظ منافع شما و تأمین حقوق شما در مقابل هر گونه تغییرات و تحریم‌های احتمالی که ممکن است ایجاد شود، راهنمایی کند.