حکم طلاق و همه چیز درباره آن

حکم طلاق و همه چیز درباره آن

بعد از صدور این گواهی عدم سازش و حکم الزام به طلاق، زوجین می‌توانند اقدام به جاری کردن صیغه طلاق در دفتر ثبت ازدواج و طلاق نمایند.

حکم قطعی طلاق چیست؟

حکم قطعی طلاق به معنای صدور حکمی از سوی دادگاه که موجب پایان نهایی روابط زوجین و رسمی شدن جدایی آن‌ها است.

این حکم پس از اتمام تمامی مراحل قانونی و دریافت موافقت نهایی از دادگاه صادر می‌شود و دیگر امکان برگشت به زندگی مشترک برای زوجین وجود ندارد.

حکم طلاق توافقی

حکم طلاق توافقی یک روند قانونی است که زوجین به توافق در مورد شرایط و جزئیات طلاق می‌رسند و سپس این توافق به صورت رسمی ثبت می‌شود.

مراحل طلاق توافقی عبارتند از:

1. توافق طرفین بر مسائل مختلف مانند نفقه، مهریه، حضانت فرزند و دیگر مسائل مرتبط که برای دادگاه قابل قبول است.
2. ثبت نام در سامانه تصمیم و ثبت اطلاعات زوجین، و سپس انجام غربالگری.
3. شرکت در جلسات مشاوره با وکیل یا مشاور حقوقی و اخذ گواهی عدم انصراف از طلاق.
4. ثبت دادخواست طلاق به صورت توافقی در دادگاه.
5. احراز بارداری یا عدم بارداری زن که طبق اقرار، در دادگاه پذیرفته می‌شود، و هنگام جاری شدن صیغه طلاق در دفترخانه، نیاز به ارائه آزمایشات پزشکی دارد. در صورت اثبات باکرگی زن یا یائسگی خانم، نیاز به این گواهی نیست.
6. شرکت در جلسات متعدد دادگاه.
7. احراز دریافت گواهی عدم امکان سازش از دادگاه.
8. مراجعه به دفتر طلاق برای جاری شدن صیغه و مهر زدن شناسنامه‌ها.

مهلت اجرای حکم طلاق

مهلت اجرای حکم طلاق به صورت توافقی به شرح زیر است:

• مدت اعتبار حکم طلاق: شش ماه پس از تاریخ ابلاغ رای فرجامی یا انقضای مهلت فرجام‌خواهی.
• مدت اعتبار گواهی عدم امکان سازش: سه ماه پس از تاریخ صدور آن.

در صورتی که حکم طلاق به دفتر رسمی ازدواج و طلاق تحویل داده شود، اگر زوج ظرف یک هفته از تاریخ ابلاغ مراتب در دفترخانه حاضر نشود، سردفتر به زوجین ابلاغ می‌کند تا برای اجرای صیغه طلاق و ثبت آن در دفترخانه حاضر شوند.

حکم طلاق به درخواست زوجه

نپرداختن نفقه توسط شوهر

بر اساس ماده ۱۱۲۹ قانون مدنی:

اگر زن بتواند امتناع شوهر از پرداخت نفقه یا عجز او از پرداخت را در دادگاه ثابت کند، دادگاه ممکن است شوهر را مجبور به طلاق زن کند. و در صورتی که شوهر حکم را اجرا نکند، خود دادگاه یا نماینده او ممکن است اقدام به اجرای صیغه طلاق و امضای سند طلاق کند.

اگر اطلاعات قانونی در ارتباط با حالت خاص شما یا سوالات بیشتری دارید، بهتر است با وکیل یا مشاور حقوقی یاسا مشورت کنید تا بهترین راهنمایی را در مورد مسائل حقوقی خود دریافت کنید.

عسر و حرج زن

ماده ۱۱۳۰ قانون مدنی:

زیرا در برخی موارد این مشقت‌ها می‌تواند به گونه‌ای بود که ادامه زندگی مشترک برای او غیرممکن یا بسیار دشوار باشد.

مصادیق عسر و حرج که در ماده ذکر شده است عبارتند از:

• الف- ترک زندگی خانوادگی توسط زوج حداقل به مدت شش ماه متوالی یا نه ماه متناوب در مدت یک سال بدون عذر موجه.
• ب- اعتیاد زوج به یکی از انواع مواد مخدر و یا ابتلای وی به مشروبات الکلی که به اساس زندگی خانوادگی خلل وارد آورد و امتناع یا عدم امکان الزام وی به ترک آن در مدتی که به تشخیص پزشک برای ترک اعتیاد لازم بوده است. در صورتی که زوج به تعهد خود عمل ننماید و یا پس از ترک مجددا به مصرف مواد مذکور روی آورد، بنا به درخواست زوجه طلاق انجام خواهد شد.
• ج- مکومیت قطعی زوج به حبس پنج سال یا بیشتر.
• د- ضرب و شتم یا هرگونه سوء رفتار مستمر زوج که عرفاً باتوجه به وضعیت زوجه قابل تحمل نباشد.
• هـ- ابتلا به بیماری‌های صعب‌العلاج روانی یا ساری یا هر عارضه صعب‌العلاج دیگری که زندگی مشترک را مختل نماید.

البته موارد مندرج در بالا مانع از آن نیست که دادگاه در سایر مواردی که عسر و حرج زن در دادگاه احراز شود، حکم طلاق صادر نماید.

به علاوه، مصادیق عسر و حرج که ذکر شد حصری نیستند و می‌توان موارد دیگری را هم در شمار آن‌ها قرار داد. تشخیص مصادیق عسر و حرج با دادگاه است و بسته به شرایط و شواهد موجود در هر پرونده ممکن است تصمیم‌گیری شود.

حق زن برای درخواست طلاق بر اساس غیبت شوهر بیش از چهار سال

ماده ۱۰۲۹ قانون مدنی:

این ماده تعیین می‌کند که اگر شوهر به مدت بیش از چهار سال از خانه و زندگی مشترک غایب شده باشد و بدون ارتباط و اطلاعات معقولی با زن باشد، زن می‌تواند درخواست طلاق خود را به دادگاه ارائه دهد. در این شرایط، دادگاه ممکن است بر اساس ثابت شدن غیبت شوهر به مدت مشخص، حکم طلاق صادر کند.

شروط دوازده گانه ضمن عقد ازدواج و امکان درخواست طلاق توسط زن

شرایط مورد نظر برای درخواست طلاق از سوی زن در قانون مدنی به‌طور مفصل تبیین شده است:

1. استنکاف شوهر از پرداخت نفقه به مدت شش ماه و عدم امکان الزام او به تائید نفقه، همچنین عدم وفای شوهر به سایر حقوق وظیفه‌هایی که نسبت به زن دارد به مدت شش ماه و عدم اجبار آن در مواقعی که این حقوق معاف از اجبار نباشند.
2. سوء رفتار و یا سوء معاشرت زوج به حدی که ادامه زندگی برای زن غیر قابل تحمل باشد، مثل توهین، تهدید، ضرب و جرح، یا رابطه نامشروع.
3. ابتلا به بیماری‌های صعب‌العلاجی مانند افسردگی حاد، بیماری‌های جنسی، و غیره که زندگی زوج را مخاطره‌آمیز کند.
4. جنون زوج در مواردی که فسخ نکاح شرعاً ممکن نباشد، که باید بر اساس گزارش و تشخیص پزشک قانونی تایید شود.
5. عدم رعایت دستور دادگاه در مورد منع اشتغال زوج به شغلی که با مصالح خانوادگی و حیثیت زن مغایرت دارد.
6. محکومیت شوهر به حکم قطعی به مجازات پنج سال حبس یا بیشتر یا به جزای نقدی که بر اثر عجز از پرداخت منجر به پنج سال بازداشت شود یا به حبس و جزای نقدی که مجموعاً به پنج سال یا بیشتر بازداشت شود و حکم مجازات در حال اجرا باشد.
7. ابتلا به هر گونه اعتیاد مضری که به تشخیص دادگاه به اساس زندگی خانوادگی خلل آورد.
8. ترک زندگی خانوادگی توسط زوج بدون عذر موجه.
9. محکومیت قطعی زوج به اثر ارتکاب جرم و مجازات اعم از حد و تعزیر که مغایر با حیثیت خانوادگی و شئون زن باشد.
10. این شرط برای درخواست طلاق زن از شوهر خود تحت شرایط خاصی فراهم می‌شود. در این موارد:
    – اگر زوجه پس از گذشت پنج سال زوجیت نتوانسته باشد فرزندی به دنیا بیاورد، می‌تواند به دلیل عقیم بودن یا عوارض جسمی دیگری که باعث عدم باروری او شده، از دادگاه درخواست طلاق کند.
    – مهم است که عدم باروری به صورت طبیعی بررسی شود و در صورتی که امکان باروری از طریق روش‌های مصنوعی مثل IVF وجود داشته باشد، باید این موضوع به روشنی مشخص شود. در صورتی که زوجه مخالف آوردن فرزند به غیر از روش‌های طبیعی باشد و همچنین مرد به دلایل پزشکی قادر به باروری از طریق روش‌های معمول زناشویی نباشد، این شرط می‌تواند به عنوان دلیلی برای صدور حکم طلاق مورد استفاده قرار گیرد.
    – البته قبل از اعمال این شرط، باید موردی نظر در نظر دادگاه ثابت شود و به تایید پزشک قانونی هم برسد. همچنین گذشت پنج سال از زوجیت نیز یکی از شرایط لازم برای اعمال این بند است.
11. مفقود شدن زوج و عدم پیدا شدن او ظرف شش ماه پس از مراجعه زن به دادگاه.
12. اختیار زوج به همسر دیگری بدون رضایت زن و یا عدم اجرای عدالت در مورد همسران دیگر زوج توسط دادگاه.

وکالت بلاعزل طلاق داشتن زن

در این مورد، زن با وجود اینکه در ابتدای ازدواج از حقوق وکالت بلاعزل در مورد طلاق مطلع شود، اما به طور جداگانه و مستقل از همسر خود، می‌تواند وکیل مخصوص به خود را برای نمایندگی در امور مربوط به طلاق انتخاب کند. این وکیل موظف است به صورت مستقل از همسر، منافع زن را در فرایند طلاق حفظ کند و در دادگاه به عنوان وکیل مخصوص زن عمل کند.

این شرط می‌تواند جزء شروط ضمن عقد ازدواج باشد و یا بر اساس توافقات دیگر در قراردادی جداگانه مشخص گردد. این بستگی به توافقات و تمایلات زوجین دارد که می‌تواند در هنگام عقد ازدواج یا در زمان‌های بعدی مشخص شود.

سپردن کار طلاق به وکیل متخصص و با تجربه

یکی از راه‌های موثر در رسیدن به طلاق از طرف زوجه

استفاده از خدمات یک وکیل خانواده متخصص و با تجربه در زمینه طلاق و دعاوی خانواده می‌تواند یکی از راه‌های موثر و کارآمد برای رسیدن به طلاق از طرف زن باشد. حتی اگر به نظر نمی‌رسد که دلایل کافی برای طلاق دارید، این مشاوره می‌تواند به شما کمک کند تا تصمیم مناسبی بگیرید.

برای مشاوره حقوقی خانواده و ارتباط با یک وکیل متخصص در زمینه طلاق و دعاوی خانواده، می‌توانید با تماس به تلفن دفتر وکالت، وضعیت خود را شرح داده و وکیل متخصص مورد نظر خود را انتخاب کنید. او می‌تواند شما را در این فرآیند هدایت کرده و به شما راهنمایی لازم را ارائه دهد.

حکم طلاق به درخواست زوج

در هر صورت، پس از طی تمام مراحل و تعیین تکلیف حقوق مالی زن، و دریافت حکم طلاق مرد می‌تواند با مراجعه به دفترخانه طلاق، این فرایند را انجام دهد. اما برای جلوگیری از تحمیل مسئولیت‌های حداکثری، مرد باید موارد و ضوابط مربوطه را رعایت نماید.

احکام طلاق

مسأله ۲۵۱۶: مردی که همسر خود را طلاق می‌دهد، باید بالغ و عاقل باشد. اما اگر یک کودک ده ساله همسر خود را طلاق دهد، باید مراقبت‌های لازم در این مورد رعایت نشود. همچنین، مرد باید به اختیار خود همسرش را طلاق دهد، و اگر مجبور شود که همسرش را طلاق دهد، طلاق باطل است. همچنین، باید قصد طلاق را داشته باشد؛ بنابراین، اگر فرد فرمول طلاق را به شوخی یا در حالت مستی بگوید، اعتبار ندارد.

مسأله ۲۵۱۷: در زمان طلاق، زن باید از خون حیض و نفاس پاک باشد، و همسرش در آن زمان با او نزدیکی نکرده باشد. جزئیات این دو شرط در مسائل بعدی ذکر خواهد شد.

مسأله ۲۵۱۸: طلاق دادن زن در طول دوره حیض یا نفاس در سه شرایط صحیح است:

• اول: اگر همسرش پس از ازدواج با او نزدیکی نکرده باشد.
• دوم: اگر مشخص باشد که زن باردار است. اگر این مسأله مشخص نباشد و همسرش زن را در طول حیض طلاق دهد و بعداً متوجه شود که زن باردار بوده، طلاق باطل است، با این حال بهتر است احتیاط رعایت شود، حتی اگر با تجدید طلاق صحیح شود.
• سوم: اگر مرد به دلیل غیبت یا هر دلیل دیگری، حتی اگر زن کنار گذاشته باشد، نتواند مشخص کند که زن از خون حیض و نفاس پاک است یا خیر. در این صورت، به دلیل احتیاط واجب، مرد باید حداقل یک ماه از جدا شدن از زن صبر کند و سپس او را طلاق دهد.

مسأله ۲۵۲۰: اگر مردی که می‌داند همسرش در حال حیض یا نفاس است، از او جدا شود، به عنوان مثال، به سفر برود و قصد داشته باشد طلاق دهد، باید صبر کند تا اطمینان حاصل کند که زن از حالت حیض یا نفاس پاک شده است. اگر مطمئن شود که زن در حالت پاکی است، می‌تواند طلاق را اعلام کند. همچنین، اگر شک دارد، باید مانند مواردی که در مسأله ۲۵۱۸ گفته شده، احتیاط کند.

مسأله ۲۵۲۱: اگر مردی که از همسرش جدا شده است، قصد دارد همسر خود را طلاق دهد و می‌تواند مطمئن شود که زن در حال حیض یا نفاس است یا نه، حتی اگر اطلاعات او بر اساس عادت حیض زن یا نشانه‌های دیگری باشد که در شریعت تعیین شده است، اگر او را طلاق دهد و بعداً مشخص شود که زن در حالت حیض یا نفاس بوده است، طلاق او صحیح نیست.

مسأله ۲۵۲۲: اگر شخصی با همسرش نزدیکی کند، چه در حالت پاکی باشد و چه در حال حیض باشد و قصد دارد طلاق او را اعلام کند، باید صبر کند تا دوباره همسرش حیض ببیند و پاک شود. اما می‌توان زنی که نُه ساله نشده است یا باردار است را در زمان پاکی طلاق داد. همچنین، اگر زن یائسه باشد، این اجرا لازم نیست.

مسأله ۲۵۲۳: اگر شخص با زنی که از خون حیض و نفاس پاک است نزدیکی کند و در همان زمان پاکی او طلاق را اعلام کند، و بعداً مشخص شود که زمان طلاق او در حالت بارداری بوده است، آن طلاق باطل است، اما بهتر است اگر باز هم طلاق داده شود.

مسأله ۲۵۲۴: اگر شخص با زنی که از خون حیض و نفاس پاک است نزدیکی کند و سپس از او جدا شود، به عنوان مثال، به سفر برود، و قصد داشته باشد در این سفر طلاق را اعلام کند و نتواند از وضعیت او آگاه شود، باید صبر کند تا زمانی که زن دوباره حیض ببیند و پاک شود. احتیاط واجب است که این مدت کمتر از یک ماه باشد، و اگر با این رعایت طلاق داده شود و بعداً مشخص شود که طلاق در همان حالت پاکی او صورت گرفته است، مشکلی پیش نمی‌آید.

مسأله ۲۵۲۵: زنی که به دلیل مسائل فیزیولوژیکی مانند بیماری یا شیردهی یا مصرف دارو حیض ندارد، اما زنان همسن او حیض می‌بینند، اگر شوهرش قصد دارد او را طلاق دهد، باید تا سه ماه از آخرین نزدیکی که با او داشته صبر کند، و سپس او را طلاق دهد.

مسأله ۲۵۲۷: ازدواج موقت با طلاق همراه نیست، بلکه رها شدن زن به این معنا است که مدت زمان معین تمام شده یا مرد مدت زمان را به زن بخشیده است، مثلاً می‌گوید: “مدت را به تو بخشیدم”.

احکام عده طلاق

مسأله ۲۵۲۸: زنی که نُه ساله نشده و همچنین زنی که یائسه است، پس از طلاق، می‌توانند فوراً با شوهر جدید ازدواج کنند، بدون اینکه نیاز به عدّه داشته باشند.

مسأله ۲۵۲۹: اگر زن نُه ساله شده ولی یائسه نیست، و شوهرش با او نزدیکی کرده و سپس طلاق داده باشد، باید عدّه نگه‌دارد. عدّه زنی که فاصله بین دو حیض او کمتر از سه ماه است، طولانی‌ترین فاصله زمانی است که باید پس از طلاق صبر کند. اگر پیش از نزدیکی کردن با او طلاق داده باشد، عدّه ندارد، مگر اینکه منی شوهر درون فرج او رسیده باشد، در این صورت باید عدّه نگه‌دارد.

مسأله ۲۵۳۱: اگر زنی که عدّه او سه ماه است، در ابتدای ماه قمری طلاق داده شود، باید تا سه ماه کامل عدّه نگه‌دارد. اگر طلاق در میانه ماه صورت گرفته، باید باقی‌مانده ماه به همراه دو ماه بعدی و کسری ماه اول از ماه چهارم عدّه را نگه‌دارد تا سه ماه کامل شود.

مسأله ۲۵۳۳: اگر زنی که نُه ساله شده اما یائسه نیست، ازدواج موقت کند و شوهرش با او نزدیکی کند و مدت ازدواج تمام شود یا شوهر مدت را به او بخشد، باید عدّه نگه‌دارد. اگر حیض داشته باشد، باید به اندازه دو دوره حیض عدّه نگه‌دارد و ازدواج نکند. اما یک بار حیض داشتن کافی نیست. اگر حامله باشد، عدّه تا زمان تولد یا سقط جنین ادامه دارد، مگر اینکه مدت زمان بیشتری مشخص شود.

مسأله ۲۵۳۴: ابتدای عدّه طلاق از زمانی است که صیغه طلاق کامل شود، بدون توجه به اینکه زن از طلاق آگاه باشد یا نه. اگر زن بعد از پایان عدّه متوجه شود که او را طلاق داده‌اند، دیگر نیازی به عدّه نگه‌داری ندارد.

احکام عدّه وقات

مسأله ۲۵۳۵: زنی که شوهرش درگذشته است، اگر بدون بارداری باشد، باید تا چهار ماه قمری و ده روز عدّه نگه‌دارد. در این مدت، باید از ازدواج خودداری کند. اگر باردار باشد، باید تا زمان تولد عدّه را نگه‌دارد. اگر بچه قبل از گذشتن چهار ماه و ده روز به دنیا آید، باید تا پایان این مدت از ازدواج خودداری کند. این عدّه را “عدّه وفات” می‌نامند.

مسأله ۲۵۳۶: در طول عدّه وفات، زن می‌تواند از لباسهای زینتی، سرمه، و سایر مواردی که به عنوان زینت در نظر گرفته می‌شوند، خودداری کند. اما خروج از خانه مجاز است.

مسأله ۲۵۳۸: ابتدای عدّه وفات از زمانی است که زن از مرگ شوهر خود مطلع شود، نه از زمان مرگ شوهر. این حکم مربوط به زنانی است که به سن بلوغ نرسیده یا دیوانه هستند. این موضوع درباره آن‌ها مشکل است و رعایت احتیاط واجب است.

مسأله ۲۵۳۹: اگر زن بگوید عدّه‌اش تمام شده، این ادعا قبول می‌شود مگر اینکه مورد تهمت باشد. برای مثال، اگر ادعا کند که در یک ماه سه‌بار خون دیده است، این ادعا تصدیق نمی‌شود مگر اینکه از زنان دیگر تصدیق شود که این عادت زنانه او بوده است.

احکام طلاق بائن و طلاق رجعی

این نوع طلاق در شش حالت رخ می‌دهد:

1. طلاق زنی که هنوز نه ساله نشده است.
2. طلاق زنی که به دوران یائسگی رسیده است.
3. طلاق زنی که شوهرش بعد از عقد با او نزدیکی نکرده است.
4. طلاق خلع و مبارات که در مورد آن احکام جداگانه وجود دارد.
5. طلاق حاکم شرع که در صورتی اتفاق می‌افتد که زن توانایی مخارج زندگی شوهرش را فراهم نکند یا شوهر به دستور حاکم شرع او را طلاق دهد.
6. سایر مواردی که در آنها شوهر دیگر حق ادامه زندگی با همسر سابق را ندارد.

احکام رجوع کردن

مسأله ۲۵۴۲: در طلاق رجعی، مرد می‌تواند به دو روش به زن خود رجوع کند:

1. از طریق اظهار حرف که معنایش این باشد که می‌خواهد دوباره با زن ازدواج کند.
2. از طریق انجام کاری که نشان دهد قصد رجوع دارد، حتی اگر او این قصد را اظهار نکند. اما باید توجه داشت که اگر شوهر بوسیدن و دست زدن با شهوت را انجام دهد، این امر محرم است. اگر نخواهد رجوع کند، باید دوباره طلاق دهد، به احتیاط واجب.

مسأله ۲۵۴۳: برای رجوع کردن، مرد لازم نیست شاهد بگیرد یا به زن خبر دهد. اگر بدون اطلاع دیگران خودش رجوع کند، رجوع او صحیح است. اما اگر بعد از انقضای عدّه بگوید که در عدّه رجوع کرده‌ام و زن تصدیق نکند، باید ادعای خود را اثبات کند.

مسأله ۲۵۴۵: اگر زنی دو بار توسط شوهر خود طلاق بدهد و پس از هر طلاق به او رجوع کند یا بعد از یک طلاق رجوع کند و سپس دوباره طلاق بدهد و به دیگری ازدواج کند، بعد از طلاق سوم، زن برای شوهر اول حرام می‌شود. اما اگر بعد از طلاق سوم به دیگری ازدواج کند، با پنج شرط معین می‌تواند دوباره با شوهر اول ازدواج کند.

این پنج شرط عبارتند از:

1.  آنکه عقد شوهر دوم همیشگی باشد.
2. شوهر دوم با زن نزدیکی و دخول کند.
3. شوهر دوم طلاق دهد یا بمیرد.
4. عدّه طلاق یا عدّه وفات شوهر دوم تمام شود.
5. شوهر دوم در زمان نزدیکی بالغ باشد.

اولین مرحله در پروسه طلاق این است که با یک وکیل مشورت کنید. وکیل شما می‌تواند به شما کمک کند تا درک کاملی از حقوق و تعهدات شما در زمان طلاق پیدا کنید و به شما در فهم بهتری از مسائلی که باید برای آینده خود مد نظر داشته باشید، کمک کند.

وکیل خانواده شما همچنین می‌تواند در انجام تمام مراحل مرتبط با طلاق به شما کمک کند، از جمله تنظیم مدارک لازم، ارائه نکات حقوقی، حضور در دادگاه و نهایتاً حصول برخورداری از حکم طلاق.

همچنین، وکیل ممکن است به شما راهنمایی کند که چگونه باید با همسرتان در مورد مسائلی مانند نفقه، حضانت فرزندان، تقسیم دارایی‌ها و سایر مسائل مذاکره کنید تا یک توافق توأمین کننده برای هر دو طرف به دست آورید.

در نهایت، انتخاب وکیل مناسب بسیار مهم است. اطمینان حاصل کنید که وکیلی که انتخاب می‌کنید، تجربه کافی در زمینه حقوق خانواده و طلاق دارد و بهترین نتیجه ممکن را برای شما به ارمغان می‌آورد.