نحله چیست؟
نحله چیست؟
به سؤالی که مطرح میشود درباره معنای نحله، باید گفت که این واژه در اصطلاح لغوی به معنای هدیه و بخشش است. در پرتو قوانین ازدواج و طلاق اسلامی، وظیفه اصلی زن در ازدواج، تأمین نیازهای اقتصادی از سوی شوهر و تربیت فرزندان میباشد.
[box type=”shadow” align=”aligncenter” class=”” width=””]بنابراین، در صورتی که شوهر تصمیم به طلاق داشته باشد، زوجه حق دارد که در مقابل تمام فعالیتهایی که در خانه خود انجام داده است (به جز وظایف دینی و حقوقی)، دستمزدی منصفانه طبق عرف و قوانین مطالبه نماید.[/box]
البته، استفاده از خدمات یک وکیل طلاق در این مراحل توصیه میشود. طبق قوانین فقه و حقوق اسلامی، پس از مطالبه زوجه، دادگاه ملزم است با توجه به مدت زمان زندگی مشترک زوجین، نوع فعالیتهایی که زن در خانه انجام داده، و وضعیت مالی زوجین، مبلغی را به عنوان دستمزد زن تعیین کند که به آن نحله گفته میشود و شوهر موظف به پرداخت آن میباشد.
نحله در شرع و قانون به چه معناست؟
نحله، یکی از حقوق مالی مرتبط با زن در فرآیند طلاق است که به بر عهده شوهر قرار دارد. اصطلاح “نحله” به معنای بخشش است و مستند شرعی آن آیه چهارم سوره نساء میباشد. البته، این حق تنها از منظر شرعی معتبر نبوده، بلکه قانون نیز آن را معتبر میداند.
اجرت المثل و نحله در قانون
با توجه به بند ب ماده 6 قانون اصلاح مقررات مربوط به طلاق، زمانی که امکان تعیین اجرت المثل برای زوجه به دلیلی فراهم نباشد، مبلغی به عنوان نحله برای او در نظر گرفته میشود. این مبلغ بر اساس مدت زمان زندگی مشترک و وظایفی که زن در طول آن انجام داده است تعیین میشود.
تعیین مبلغ نحله
نحله با توجه به وسع مالی شوهر تعیین میشود و قاضی به صلاح دید خود مبلغ آن را مشخص میکند. بنابراین نیازی به نظر کارشناس رسمی دادگستری برای تعیین نحله نیست.
شروط دریافت نحله
یکی از شروط بسیار مهمی که در رابطه با استحقاق زن برای دریافت نحله وجود دارد، آن است که باید مرد دادخواست طلاق داده و برای این دادخواست عذر موجهی وجود نداشته باشد.
نحله و زمان طلاق
بهطور سادهتر، در زمان زندگی مشترک، نحله به زوجه تعلق نمیگیرد و این حق صرفاً مربوط به زمانی است که مرد تقاضای طلاق داده باشد. همچنین، اگر زن از انجام وظایف زناشویی کوتاهی کرده و هر دلیل دیگری که از منظر دادگاه برای طلاق موجه محسوب شود، دیگر نحله به زن تعلق نمیگیرد.
[toggle title=”قبل از انجام صیغه طلاق، مفهوم و حکم دریافت اجرت المثل و نحله چیست؟” state=”close”]قبل از انجام صیغه طلاق، زن حق دارد از شوهر خود اجرت المثل و نحله را برای پرداخت دریافت کند. این اجرت ها به عنوان تعویض معادلی برای ازدواج و زندگی مشترک در نظر گرفته میشوند و مبلغ آنها معمولاً بر اساس میزان درآمد و وضعیت مالی زوجین و همچنین مدت زمان زندگی مشترک تعیین میشود. این حقوق مالی میتوانند قبل از انجام صیغه طلاق درخواست شوند و پرداخت آنها توسط شوهر نیز میتواند پیش از طلاق اتفاق بیافتد. [/toggle]
[toggle title=”نکات مهم در تعیین میزان اجرت المثل یا نحله چیست؟” state=”close”]دادگاه در تعیین میزان اجرت المثل و نحله به مواردی از جمله تعداد سالهای زندگی مشترک و وضعیت مالی زوجین توجه میکند. همچنین عوامل دیگری نیز ممکن است در تعیین میزان این حقوق مالی مؤثر باشند.[/toggle]
[toggle title=”آیا امکان دریافت نحله و اجرت المثل به صورت همزمان وجود دارد؟” state=”close”]خیر. زن در زمان درخواست طلاق از سوی شوهر، تنها مجاز به دریافت یکی از اجرت المثل و نحله است. این به معنای این است که زن نمیتواند هر دو اجرت المثل و نحله را همزمان دریافت کند. بهمنظور انجام صیغه طلاق و بررسی تمامی مسائل حقوقی مرتبط، پیشنهاد میشود حتماً با وکیل متخصص در امور حقوقی مشاوره حقوقی کرده و تمامی فرآیندهای لازم را به دقت پیگیری نمایید. [/toggle]
شرایط و موارد دریافت نحله در ازدواج و طلاق در حقوق اسلامی
دریافت تمام حقوق مالی در ازدواج یا طلاق بستگی به شرایط خاصی دارد که در هر مورد ممکن است متفاوت باشد. در مورد شرایط دریافت نحله، باید به دقت به موارد زیر پرداخت:
اجرای درخواست طلاق
در اکثر موارد، پرداخت نحله تنها در صورت ارائه درخواست طلاق از سوی همسر صورت میگیرد. اگر زن درخواست طلاق دهد، معمولاً حق دریافت نحله برای او فراهم نیست.
دلیل موجه برای طلاق
طبق قوانین حقوقی اسلامی، زن تنها زمانی میتواند از نحله استفاده کند که همسر بدون دلیل موجه و قانعکننده اقدام به طلاق کند. اگر دلیل موجه برای طلاق وجود نداشته باشد، زن ممکن است حق نحله را دریافت نکند.
مشخص شدن مبلغ نحله
دادگاه مسئول تعیین مبلغ نحله است. برای این کار، دادگاه با توجه به مواردی مانند مدت زمان زندگی مشترک، شغل زوج و زن، وضعیت مالی آنها و سایر عوامل مرتبط، مقدار نحله را تعیین میکند.
اثبات فعالیتهای اضافی زن
زن برای مطالبه نحله باید اثبات کند که در زمان زندگی مشترک، به طور اضافی به وظایف حقوقی و شرعی خود پرداخته است و به عنوان مقابل این فعالیتها مستحق دریافت نحله است.
مراجعه به دادگاه
[highlight color=”yellow”]زن میتواند درخواست خود برای دریافت نحله را به دادگاه محل زندگی مشترک خود ارائه کند. دادگاه سپس زمانی مشخص را برای بررسی موضوع تعیین میکند و زوجین موظف هستند در این جلسه حضور داشته باشند.[/highlight]
با توجه به این نکات، شرایط دریافت نحله بستگی به عوامل مختلفی دارد و بهتر است در مورد این مسئله با وکیل خانواده متخصص مشورت کرد تا حقوق خود را بهدرستی حفظ کنید.
تفاوتها و شباهت های نحله و اجرت المثل
اجرت المثل حق الزحمه کارهایی است که زن در منزل شوهرش انجام داده، بدون داشتن وظیفه رسمی برای انجام آنها. زن مستحق دریافت اجرت المثل میشود، مگر آنکه قصد انجام رایگان این کارها را داشته باشد که اثبات این موضوع بر عهده شوهر است.
نحله یک بخشش از جانب شوهر بوده و لازم نیست حتماً زن بابت دریافت آن کاری انجام داده باشد. به نوعی این یک بخشش بلاعوض است.
شباهت های نحله و اجرت المثل
در زمان طلاق از طرف مرد و بدون عذر موجه، هر دو به زن تعلق میگیرد.
قبل از اجرای صیغه طلاق میتوان نسبت به دریافت این حقوق اقدام کرد و لازم نیست که بعد از طلاق پرداخت شود.
تفاوتهای نحله و اجرت المثل
اجرت المثل را کارشناس تعیین میکند، در صورتی که برای تعیین نحله نیازی به نظر کارشناس نبوده و قاضی با توجه به وسع مالی زوج و سالهای زندگی مقدار آن را تعیین میکند.
اولین نکتهای که باید قبل از بیان شباهتها و تفاوتهای این دو مفهوم بیان کنیم، آن است که تنها زمانی نحله به زن تعلق میگیرد که امکان تعلق گرفتن اجرت المثل وجود نداشته باشد. بنابراین، در صورتی که اجرت المثل به زن تعلق گرفته باشد، دیگر نوبت به پرداخت نحله نمیرسد.