حضانت فرزندان | حقوق و تکالیف در حضانت
حضانت فرزندان مشترک
حضانت فرزندان بر عهده والدین است. اما توزیع حضانت وظیفه‌ای است که می‌تواند براساس توافق والدین یا توسط قوانین تعیین شود. در صورت عدم توافق بین والدین، قانون حضانت فرزندان را تا سن هفت سالگی به عهده مادر قرار داده است و پس از آن به عهده پدر می‌باشد.
سلب حضانت و نگهداری فرزندان مشترک
در این صورت، دادگاه می‌تواند با درخواست نزدیکان، خویشاوندان، یا قیم فرزند، ترتیبات مناسبی را برای حضانت فرزند تعیین کند.
مواردی که می‌تواند منجر به تغییر حضانت شود
- شامل مسائلی مانند اعتیاد به الکل، مواد مخدر و قمار، فساد اخلاقی و فحشا، بیماری روانی تشخیص داده شده توسط پزشک قانونی، سوءاستفاده از طفل یا اجبار او به فعالیت‌های ضداخلاقی، و تکرار ضرب و جرح خارج از حد متعارف است.
- همچنین، در صورتی که مادر در دورانی که حضانت با اوست ازدواج کند یا عدم صلاحیت خود را به طرف مقابل ثابت کند، نیز می‌تواند مواردی که فوق الذکر شد را به عنوان دلیل برای تغییر حضانت ارائه دهد.
- مهم است بدانید که صرف ادعا کردن کافی نیست و شخص مدعی باید دلایل قابل قبولی را به دادگاه ارائه کند.
- همچنین، دادگاه ممکن است موارد دیگری را نیز به عنوان دلیل عدم مواظبت یا انحطاط اخلاقی حاکم بر حضانت در نظر بگیرد، مانند کار وقت‌گیری که باعث مانع شدن مراقبت مناسب از فرزند شود یا سهل‌انگاری و بی‌توجهی مداوم به سلامت جسمانی و تربیت اخلاقی فرزند.
در هر صورت، تصمیم نهایی درباره تغییر حضانت توسط دادگاه صادر می‌شود و بر اساس شواهد و شرایط مورد بررسی قرار می‌گیرد.
حضانت فرزندان پیش از طلاق
قبل از طلاق، حضانت فرزندان به عهده هر دو والدین است و هر دو والدین حق دارند تا در تصمیم‌گیری‌های مربوط به فرزندان خود شرکت کنند.
این به معنای این است که والدین باید در تصمیم‌گیری‌های مهم مانند تربیت، تحصیلات، مراقبت پزشکی و سایر نیازهای فرزندان خود همکاری کنند.
حضانت چیست؟
چه انواع حضانتی وجود دارد؟
چه فاکتورهایی در تعیین حضانت مورد توجه قرار می‌گیرند؟
چگونه می‌توان حضانت را تعیین کرد؟
آیا حضانت قابل تغییر است؟
چگونه می‌توان در صورت نارضایتی از تصمیم دادگاه در مورد حضانت اعتراض کرد؟
حضانت در طلاق توافقی
در طلاق توافقی، زوجین قبل از اتمام رسمی روند طلاق، توافق‌نامه‌ای را در خصوص مسائل مختلف از جمله حضانت فرزندان می‌بندند.این توافقنامه می‌تواند تعیین کننده توزیع حضانت فرزندان باشد و به زوجین اجازه می‌دهد تا نحوه مراقبت از فرزندان خود را تعیین کنند.
توافق حضانت فرزند در طلاق توافقی
در واقع، زوجین در طلاق توافقی می‌توانند هر نوع توزیع حضانتی را که توافق کرده‌اند اعمال کنند.به عنوان مثال، آنها می‌توانند توافق کنند که حضانت اصلی را به یکی از والدین (مادر یا پدر) بسپارند و حضانت ثانویه را به والد دیگر. همچنین، زوجین می‌توانند توافق کنند که حضانت را به صورت مشترک بین خود تقسیم کنند و برنامه‌ی زمانی دقیق برای زندگی فرزندان با هر والدین تعیین کنند.
تاییدیه دادگاه برای توافق طرفین در حضانت
مهم است توجه داشته باشید که توافقنامه طلاق توافقی باید با رضایت دادگاه تأیید شود تا قانونیت خود را بیابد. در صورتی که زوجین توافقنامه را در مورد حضانت فرزندان بسته باشند و دادگاه تأیید کند، این توافقنامه قدرت انتفاع حقوقی خواهد داشت و زوجین باید به تعهدات توافقنامه پایبند باشند.
در صورت بروز تغییرات در شرایط یا مصلحت فرزندان، همچنان امکان تغییر توزیع حضانت وجود دارد.در چنین مواردی، زوجین می‌توانند به دادگاه مراجعه کنند و تغییرات مورد نیاز را در توزیع حضانت درخواست کنند.
بر اساس شواهد و شرایط جدید، دادگاه ممکن است تصمیم بگیرد که تغییری در توزیع حضانت انجام دهد.
مهریه و حضانت فرزند
شرط بخشش مهریه در قبال گرفتن حضانت فرزند
حضانت فرزند و مهریه دو مسئله مجزا هستند و هرکدام مستقل از یکدیگر بررسی می‌شوند.
در بسیاری از موارد، بخشیدن مهریه در قبال حضانت فرزند رویه‌ای معمول است و در توافقات طلاق ممکن است مورد نظر قرار بگیرد.
این نوع توافق می‌تواند در توافقنامه طلاق توافقی درج شود و بسته به شرایط و توافق زوجین، ممکن است مبلغ یا شرایط مهریه مشخص شود.
مهم است توجه داشته باشید که در برخی سیستم‌های حقوقی، بخشیدن مهریه در قبال حضانت فرزند ممکن است قانوناً ممنوع باشد و به عنوان یک عامل تبعیض آمیز بین جنسیتی در نظر گرفته شود.
در این صورت، دادگاه ممکن است تصمیم بگیرد که توزیع حضانت و مهریه را جداگانه انجام دهد و تصمیم‌گیری‌ها را بر اساس فاکتورهای مصلحت فرزندان انجام دهد.
توافق زوجین در قبال حضانت فرزندان و مهریه
بله، زوجین می‌توانند در قبال حضانت فرزندان و مهریه با یکدیگر توافق کنند و این توافق را در توافقنامه طلاق یا در جلسات دادگاه ارائه دهند. این توافقات معمولاً به صورت دادخواست مشترک یا توافقنامه طلاق تقدیم می‌شوند تا توسط دادگاه تصویب شوند.
مهم است که توافقات زوجین در این زمینه، مناسب و منطبق با نیازها و منافع کودکان باشند. برخی از مواردی که در توافقنامه طلاق یا دادخواست مشترک در نظر گرفته می‌شوند ممکن است عبارت باشند از:
- حضانت فرزندان: توافق در مورد نحوه تقسیم زمان حضانت بین والدین، تصمیمات مربوط به تربیت و تعلیم، و دسترسی والدین به اطلاعات مربوط به فرزندان.
- مهریه (نفقه):توافق در مورد مقدار و شیوه پرداخت مهریه توسط یکی از طرفین به طرف دیگر، به منظور حمایت اقتصادی از همسر و یا فرزندان.
- سایر امور مالی:توافق در مورد تقسیم دارایی‌ها، اموال مشترک و تعهدات مالی دیگر.
- حقوق والدین: توافق در مورد حقوق والدین به شکلی که مناسب و توافقی باشد.
توافقات موفق و منصفانه بین زوجین می‌توانند به حل صلح‌آمیز اختلافات و به حفاظت از منافع فرزندان کمک کنند.
مشاوره حقوقی حضانت فرزند
مشاوره حقوقی حضانت فرزند به ارائه راهنمایی حقوقی در خصوص موضوع حضانت و نگهداری کودکان در صورت طلاق یا جدایی والدین می‌پردازد.
مشاوره حقوقی خانواده درباره حضانت حضانت شامل توضیحات در مورد حقوق و تعهدات والدین نسبت به فرزندان، تعیین محل زندگی کودکان، و تعیین زمانی که هر والدین حق دیدار با فرزندان را دارد، می‌شود.
هدف از مشاوره حقوقی حضانت، حفاظت از منافع و رفاه کودکان در مواقعی است که والدین به توافق نمی‌رسند و نیاز به مداخله حقوقی دارند.
تحریر دادخواست
وکیل خانواده شما را در فرآیند درخواست حضانت همراهی کرده و به شما کمک خواهد کرد تا دادخواست حضانت مناسبی تهیه و ارائه کنید.
آگاهی حقوقی
او می‌تواند شما را درباره حقوق والدین، روند قضایی، مدارک مورد نیاز، و شرایط قانونی مربوط به حضانت آگاه سازد و به شما در انتخاب بهترین استراتژی برای موفقیت در درخواست حضانت کمک کند.
وکیل مجرب
مطمئن شوید که وکیلی را انتخاب کنید که تجربه کافی در حوزه حقوق خانواده داشته باشد و با قوانین و روندهای قضایی محلی آشنا باشد.
انتقال اطلاعات درست و شفاف
همچنین، در مراجعه به وکیل، مطمئن شوید که به او اطلاعات کامل و دقیقی در مورد شرایط و موضوعات مربوط به حضانت ارائه دهید تا بتواند بهترین مشاوره را به شما ارائه کند.
در نهایت، همیشه بهتر است در موارد حقوقی حساس و مهم مثل حضانت، به مشاوره وکیل خانواده متخصص و مجرب تکیه کنید تا حقوق شما و بهترین منافع فرزندانتان حفظ شود.
دادخواست حضانت فرزند
برای درخواست حضانت فرزند، شما باید یک دادخواست حضانت به دادگاه خانواده مربوطه ارائه دهید.
در این دادخواست، شما باید دلایل و مستندات مربوطه را برای درخواست حضانت ارائه کنید و بیان کنید که چرا شما به عنوان والد، حق حضانت را برای فرزند خود دارید و چرا این حضانت در بهترین منافع فرزند است.
دادخواست حضانت باید شامل موارد زیر باشد:
- اطلاعات شخصی و هویت شما و نیز شخص دیگری که حق حضانت را دارید (مثلاً همسر سابقتان).
- توضیح کوتاهی درباره روابط خانوادگی و سابقه تربیتی و پرورشی شما و فرزند.
- دلایل و مستنداتی که نشان دهنده مناسب بودن شما برای حضانت فرزند هستند، مانند توانایی مراقبت، تربیت و فراهم کردن محیط مناسب برای فرزند.
- دلایلی که نشان دهنده عدم مناسب بودن شخص دیگر برای حضانت فرزند هستند.
- درخواست شما برای تعیین حضانت تک‌طرفه (تناوبی) یا مشترک (هم‌زمان) را مشخص کنید.
- همچنین، درخواست حضانت باید همراه با مستنداتی مانند شناسنامه فرزند، شواهد مربوط به روابط خانوادگی و سابقه تربیتی، مدارک مالی و سایر مدارک مربوطه ارائه شود.
لطفاً توجه داشته باشید که روند و نحوه ارائه دادخواست حضانت ممکن است متفاوت باشد بهتر است با وکیل خانواده مشورت کنید تا راهنمایی لازم را در این خصوص دریافت کنید.
هزینه درخواست حضانت فرزند
هزینه دادخواست حضانت فرزند ممکن است بستگی به عوامل مختلفی داشته باشد، از جمله محل قضایی، وکیل انتخابی، پیچیدگی مورد، طول زمان و مسائل مرتبط دیگر. هزینه‌ها می‌توانند بین وکیلان و مناطق مختلف متفاوت باشند.
به طور کلی، هزینه دادخواست حضانت فرزند در ایران شامل هزینه‌های مربوط به وکیل، هزینه‌های قضایی و هزینه‌های مرتبط با رسیدگی به پرونده می‌شود.
هزینه‌های وکالت و قضایی ممکن است به صورت ثابت یا براساس درصدی از ارزش دعوی تعیین شود.برای اطلاعات دقیقتر در مورد هزینه‌های دادخواست حضانت فرزند ، بهتر است با یک وکیل متخصص در حوزه حقوق خانواده مشاوره کنید.
وکیل می‌تواند بر اساس شرایط خاص مورد شما، به شما اطلاعات دقیقتری در مورد هزینه‌ها ارائه دهد.
مدارک لازم جهت دریافت حضانت
مدارکی که شما برای دریافت حضانت توسط وکیل خود نیاز دارید، ممکن است بسته به قوانین و مقررات محلی و سیستم حقوقی شما متفاوت باشد.
اما در اکثر موارد، مدارک زیر معمولاً لازم است:
سند طلاق
سند طلاق یک مدرک رسمی است که نشان دهنده پایان یک ازدواج است. برای ارائه و استفاده از این سند، معمولاً نسخه اصلی یا کپی رسمی آن مورد نیاز است. در اکثر کشورها، سازمانهای مختلفی مسئول تنظیم و صدور این گونه اسناد هستند.
برای درخواست نسخه اصلی یا کپی رسمی سند طلاق، شما می‌توانید به دفتر امور شهری، دفتر ثبت احوال، یا دفاتر مرتبط با دادگاههای خانواده در محل زندگی خود مراجعه کنید. درخواست شما باید شامل اطلاعاتی نظیر نام‌ها و شماره‌های ملی همسران، تاریخ ازدواج، و هر گونه اطلاعات دیگری باشد که ممکن است برای تعیین هویت و مشخص کردن اطلاعات درخواستی مورد نیاز باشد.
همچنین، بسته به مکان و قوانین محلی، ممکن است نیاز به پرداخت هزینه‌هایی برای درخواست و گرفتن نسخه اصلی یا کپی رسمی سند طلاق وجود داشته باشد. اطمینان حاصل کنید که به تمامی مراحل و الزامات مرتبط با درخواست سند طلاق توجه کرده و به صورت صحیح اقدام کنید.
اصل شناسنامه
شما باید اصل شناسنامه فرزند(ان)تان را ارائه کنید تا هویت آنها تأیید شود.
کپی کارت ملی
کپی کارت ملی شما و همچنین کارت ملی فرزندان ممکن است برای ثبت و تأیید هویت لازم باشد.
توافقات طلاق توافقی (در صورت وجود)
اگر طلاق شما از نوع طلاق توافقی است و شما و همسرتان توافق‌نامه‌ای برای حضانت فرزندان خود امضا کرده‌اید، باید یک نسخه از این توافقنامه را به وکیل خود ارائه دهید.
لازم به ذکر است که این فهرست ممکن است ناقص باشد و مقررات محلی و دستورالعمل‌های قضایی ممکن است مدارک دیگری را نیز لازم بدانند.
بنابراین، بهتر است با وکیل طلاق خود در مورد مدارک دقیقی که باید ارائه دهید، مشورت کنید تا مطمئن شوید همه مدارک لازم را در اختیار دارید.
راهنمای تنظیم دادخواست سلب حضانت از مادر
در این بخش، نحوه تنظیم دادخواست سلب حضانت از مادر به همراه قواعد لازم برای نگارش نمونه لایحه اینگونه است:
نحوه تنظیم دادخواست سلب حضانت از مادر
هر دادخواست سلب حضانت از مادر باید شامل بخش‌های زیر باشد:
- اطلاعات خواهان و خوانده:
نام و اطلاعات هویتی خواهان (درخواست کننده)
نام و اطلاعات هویتی مادر (خوانده) - موضوع خواسته:
در ستون مربوط به موضوع خواسته، عبارت “سلب حضانت از مادر” را وارد کنید. - دلایل و منضمات:
در ستون اختصاصی، دلایل و منضمات سلب حضانت را بطور کامل شرح دهید. - شرح خواسته:
در ستون مربوط به خواسته، خواهان باید خواسته‌های خود را با دقت و وضوح شرح دهد.
مدارک لازم برای دادخواست سلب حضانت از مادر
- حساب کاربری سامانه ثنا:
نام کاربری و رمز عبور سامانه ثنا را درج نمایید. در صورت عدم داشتن حساب کاربری، می‌توانید به صورت حضوری یا از طریق سایت آن را تشکیل دهید. - فایل ورد دادخواست:
دادخواست باید بر اساس قواعد نحوه تنظیم دادخواست سلب حضانت از مادر، به صورت فایل Word آماده شده باشد. - مدارک مثبت عدم صلاحیت مادر:
شهادت شهود یا مدارک دیگری مانند نامه پزشکی قانونی، که اثبات کننده عدم صلاحیت مادر برای حضانت فرزندان است. - مدارک اثبات عدم سلامت روانی یا اعتیاد و انحراف اخلاقی:
هرگونه مدرک مثبت مرتبط با عدم سلامت روانی، اعتیاد، یا انحراف اخلاقی مادر.
این مدارک و اطلاعات باید به صورت کامل و صحیح تنظیم شده و به همراه دادخواست تحویل داده شوند. به این ترتیب، فرآیند سلب حضانت به یک نحوه موثر و قانونی انجام خواهد شد.
تفاوت حضانت و قیمومیت
در حقوق خانواده ، حضانت و قیمومیت دو مفهوم متفاوت هستند.در ادامه توضیح می‌دهم که هر کدام از این مفاهیم به چه معناست:
حضانت Custody
حضانت به معنای حق والدین برای مراقبت و تربیت فرزندان خود است.
در صورتی که والدان ازدواج توافقی داشته باشند، معمولاً حضانت مشترک (هم‌زمان) تعیین می‌شود و هر دو والدین حق حضانت را دارند.
در غیر این صورت، یکی از والدین می‌تواند حق حضانت را داشته باشد و حضانت تک‌طرفه (تناوبی) تعیین می‌شود.
قیمومیت Guardianship
قیمومیت به معنای حق والدین برای تصمیم‌گیری در امور مهم و قانونی مربوط به فرزندان خود است.در قیمومیت، والد که حق قیمومیت دارد، مسئولیت اتخاذ تصمیم‌های مرتبط با امور مالی، قانونی، تحصیلی و سلامت فرزندان را بر عهده دارد. قیمومیت معمولاً به صورت تک‌طرفه (تناوبی) تعیین می‌شود و یکی از والدین حق قیمومیت را دارد.
