حکم جلب مهریه| قانون جدید حکم جلب برای مهریه در سال ۱۴۰۳

حکم جلب مهریه
قانون جدید حکم جلب برای مهریه در سال ۱۴۰۳
مهریه یکی از ارکان اساسی ازدواج در فرهنگ اسلامی و ایرانی است؛ مالی که زن با جاری شدن صیغهی نکاح بهعنوان حق مسلم خود به دست میآورد. در واقع، مهریه یکی از مهمترین حقوق مالی زن است که قانونگذار آن را بهعنوان یک پشتوانه برای زن در زندگی زناشویی تعیین کرده است.
از لحظهای که عقد نکاح بین زن و مرد جاری میشود، زن بهعنوان طلبکار مهریه شناخته میشود و میتواند هر زمان که بخواهد آن را از همسرش طلب کند. در مقابل، مرد موظف است مهریهی همسرش را پرداخت کند و این وظیفه قانونی را نمیتوان نادیده گرفت.
[box type=”info” align=”” class=”” width=””]پرداخت نکردن مهریه، برای مرد عواقب قانونی سنگینی به همراه دارد. قانونگذار در این زمینه به نفع زن تصمیمگیری کرده و قوانین سفت و سختی را برای حفظ حقوق مالی او وضع نموده است. در صورتی که مرد از پرداخت مهریه خودداری کند، قانون به زن اجازه میدهد تا از طریق حکم جلب، مرد را به پرداخت مهریه مجبور کند. این ضمانت اجرایی، که بهنوعی یک فشار قانونی محسوب میشود، در صورت عدم توانایی مرد به پرداخت دین و نداشتن دلایل کافی برای اثبات اعسار، به کار گرفته میشود.[/box]
مهریه بهطور کلی یک امر حقوقی است و در حوزه امور کیفری قرار نمیگیرد. اما ممکن است این سوال پیش بیاید که چرا با وجود حقوقی بودن موضوع، حکم جلب صادر میشود؟ پاسخ این است که قانونگذار برای حمایت از زن و تضمین دریافت مهریه، این ضمانت اجرا را پیشبینی کرده است. اگر مرد بدهکار نتواند یا نخواهد مهریه را پرداخت کند و همزمان نتواند ثابت کند که از نظر مالی توانایی پرداخت ندارد، ممکن است تا زمان تسویه دین، بازداشت شود.
حکم جلب برای مهریه، مسئلهای است که بسیاری از ما با آن آشناییم؛ چه در قالب شنیدهها از اطرافیان و چه از طریق رسانهها. این مسئله نشان میدهد که قانون چقدر به حقوق زن در این زمینه اهمیت میدهد و مردان را ملزم به رعایت این حقوق کرده است.
در نظر داشته باشید که فرآیند دریافت حکم جلب مهریه، برخلاف پروندههای کیفری، پیچیدهتر و زمانبرتر است. بنابراین، بهترین راهکار برای زنانی که قصد دارند حقوق مالی خود را دریافت کنند، مشورت با یک وکیل متخصص در امور خانواده است. این مشورت میتواند به آنان کمک کند تا با آگاهی و اطمینان بیشتری اقدام کنند و فرآیند حقوقی خود را بهدرستی پیش ببرند.
برای دستیابی به این هدف، میتوانید با وکلای متخصص مهریه از طریق مجموعه حقوقی ما بهصورت حضوری یا آنلاین مشاوره بگیرید. این مشاوره حقوقی مهریه نهتنها به شما کمک میکند تا مسیر قانونی را بهتر بشناسید، بلکه میتواند آرامش خاطر بیشتری نیز برای شما به ارمغان بیاورد.

قانون جدید وصول مهریه در سال ۱۴۰۳چیست؟
مهریه همیشه یکی از موضوعات مهم در ازدواج است و بسیاری از زنان به دنبال اطلاعات بیشتری در این زمینه هستند. درک قوانین مرتبط با مهریه نه تنها اهمیت زیادی دارد بلکه از بروز مشکلات احتمالی در آینده نیز جلوگیری میکند. یکی از این قوانین، مربوط به میزان مهریهای است که میتوان برای آن حکم جلب صادر کرد.
بر اساس قانون جدید مهریه، تنها تا سقف ۱۱۰ سکه از مهریه یا معادل ریالی آن قابل بازداشت است. این به این معناست که اگر مهریه زن بیش از این مقدار باشد، امکان درخواست حکم جلب برای آن بخش اضافی وجود ندارد. برخلاف باور عمومی که گمان میکنند کل مهریه، بدون توجه به تعداد سکهها، قابل وصول است، قانون صریحاً این محدودیت را مشخص کرده است.
برای مثال، اگر مهریه زنی ۳۰۰ سکه باشد، او میتواند برای ۱۱۰ سکه از آن درخواست حکم جلب کند. اما اگر شوهر ۱۵۰ سکه از مهریه را پرداخت کند، زن برای مابقی باید توانایی مالی شوهر را اثبات کند یا اموال او را برای توقیف معرفی کند.
از نظر زمانی، فرآیند وصول مهریه ممکن است متفاوت باشد. مدت زمان رسیدگی به پرونده بستگی به نوبتهای دادگاه، حضور یا عدم حضور زوج در جلسات، و مدت زمان لازم برای توقیف اموال دارد. بنابراین، تعیین یک زمان دقیق برای این پروسه ممکن نیست و بسته به شرایط هر پرونده متغیر خواهد بود.
با در نظر گرفتن این موارد، دانستن قوانین جدید میتواند به زنان کمک کند تا با اطمینان بیشتری در این مسیر قدم بردارند و حقوق خود را دریافت کنند.

همه چیز درباره قانون جدید وصول مهریه: آنچه زنان باید بدانند
مهریه یکی از ارکان اصلی ازدواج در فرهنگ ایرانی است و اهمیت زیادی دارد. این حق مالی، که به زن تعلق میگیرد، نه تنها در آغاز زندگی مشترک بلکه در مواقعی که رابطه به پایان میرسد نیز نقش مهمی ایفا میکند. از این رو، آگاهی از قوانین مرتبط با وصول مهریه برای زنان بسیار حیاتی است، چرا که ممکن است ندانستن این قوانین به ضررشان تمام شود.
[box type=”info” align=”” class=”” width=””]یکی از تغییرات مهم در قوانین مربوط به مهریه، محدودیت در امکان صدور حکم جلب برای دریافت آن است. طبق قانون جدید، زن میتواند تا سقف ۱۱۰ سکه از مهریه خود، یا معادل ریالی آن، از شوهرش طلب کند و در صورت عدم پرداخت، درخواست حکم جلب دهد. اما برای بخشهای بالاتر از ۱۱۰ سکه، امکان جلب شوهر وجود ندارد و زن باید از روشهای دیگری برای وصول مهریهاش استفاده کند.[/box]
مثالی برای روشنتر شدن موضوع: فرض کنید مهریه یک زن ۳۰۰ سکه تعیین شده است. او میتواند برای دریافت ۱۱۰ سکه از آن، درخواست حکم جلب شوهرش را بدهد. اما اگر شوهر بخشی از مهریه، مثلاً ۱۵۰ سکه را پرداخت کند، زن نمیتواند درخواست جلب برای مابقی ۱۵۰ سکه داشته باشد، مگر اینکه بتواند توانایی مالی شوهر را اثبات کند یا اموال او را معرفی کند.
[box type=”note” align=”” class=”” width=””]این نکته مهم است که مرد به همان میزان مهریه که در عقدنامه ذکر شده، به همسر خود بدهکار است و ملزم به پرداخت آن است. اما قانون جدید تنها اجازه میدهد برای ۱۱۰ سکه از آن درخواست جلب داد. برای بخشهای اضافی، نیاز است که زن بتواند از طریق مدارک مالی، توانایی پرداخت شوهر را به دادگاه اثبات کند.[/box]
یکی از سوالات رایجی که در این زمینه مطرح میشود، مدت زمان مورد نیاز برای وصول مهریه است. متأسفانه، پاسخ دقیقی برای این سوال وجود ندارد چرا که زمانبندی هر پرونده متفاوت است. این زمان بستگی به نوبتهای رسیدگی در دادگاه، حضور یا عدم حضور زوج در جلسات، و فرآیند توقیف اموال دارد. ممکن است این پروسه برای یک فرد در مدت کوتاهی به نتیجه برسد، در حالی که برای دیگری زمان بیشتری نیاز داشته باشد.
در نتیجه، آشنایی با این تغییرات قانونی و آگاهی از حقوق خود میتواند به زنان کمک کند تا با اطمینان بیشتری در مسیر دریافت مهریهشان قدم بردارند. در دنیایی که قوانین به سرعت تغییر میکنند، داشتن اطلاعات بهروز و دقیق میتواند از بسیاری از مشکلات احتمالی جلوگیری کند. بنابراین، اگر مهریه شما یا یکی از نزدیکانتان در حال پیگیری است، بهتر است با یک مشاور حقوقی متخصص مشورت کنید تا از تمام جوانب و حقوق خود مطلع شوید.
بله، حتماً! برای روشنتر شدن موضوع، بیایید به جزئیات بیشتری بپردازیم.
تفاوت بین «حکم جلب» و «دستور جلب» چیست؟
حکم جلب: این اصطلاح در واقع در سیستم حقوقی ما وجود ندارد. وقتی مردم از “حکم جلب” صحبت میکنند، منظورشان در واقع همان “دستور جلب” است. بنابراین، استفاده از اصطلاح “حکم جلب” به جای “دستور جلب” اشتباه است. در واقع، حکم جلب به معنای رای نهایی دادگاه است که معمولا در پایان پرونده صادر میشود و به موضوعاتی مانند جلب افراد مربوط نمیشود.
دستور جلب: این دستور از سوی دادگاه صادر میشود و هدف آن اجبار فرد به حضور در دادگاه یا اجرای حکمی است که به آن محکوم شده است. به عبارت دیگر، دستور جلب به معنای درخواست دادگاه برای آوردن فرد به جلسه دادگاه یا اجرای حکم است، و نه یک مجازات.
انواع دستور جلب
- دستور جلب جهت رسیدگی به پرونده: این نوع دستور زمانی صادر میشود که دادگاه نیاز به اطلاعات و بررسیهای بیشتر دارد. هدف این دستور این است که فرد مورد نظر برای تکمیل تحقیقات و بررسی دقیقتر به دادگاه فراخوانده شود. این نوع دستور معمولا قبل از صدور حکم نهایی و قطعی صادر میشود.
- دستور جلب جهت اجرای حکم: این دستور زمانی صادر میشود که فرد محکوم به پرداخت بدهی یا اجرای حکم در جلسات دادگاه حاضر نمیشود. در این شرایط، قاضی دستور جلب صادر میکند تا فرد ملزم به حضور در دادگاه یا اجرای حکم شود.
نحوه اجرای دستور جلب
- دستور جلب عادی: وقتی قاضی دستور جلب را به کلانتری خاصی ابلاغ میکند، به این نوع جلب، «جلب عادی» گفته میشود. در این حالت، تنها کلانتری مربوطه مسئولیت اجرای دستور را بر عهده دارد.
- دستور جلب سیار: این نوع دستور زمانی صادر میشود که قاضی دستور جلب را به تمامی کلانتریهای حوزه قضایی مربوطه ابلاغ کند. به این ترتیب، دستور جلب به صورت گستردهتر و در سطح وسیعتری اجرا میشود. این نوع جلب معمولاً زمانی استفاده میشود که فرد تحت تعقیب، احتمالاً در حال فرار یا در مکانهای مختلف است.
[box type=”note” align=”” class=”” width=””]برای روشن شدن بیشتر، باید به این نکته توجه داشته باشید که دستور جلب ابزار قانونی است برای وادار کردن فرد به انجام تعهدات قانونی یا حضور در دادگاه، و هیچگونه مجازات مستقیمی به همراه ندارد. این ابزار به منظور تسهیل در روند رسیدگی به پروندهها و اجرای احکام صادر شده طراحی شده است.[/box]

نحوه به اجرا گذاشتن مهریه طبق قانون جدید
طبق قانون جدید، برای اینکه زن بتواند مهریهاش را به اجرا بگذارد، ابتدا باید از طریق اداره ثبت اقدام کند. این به این معنی است که زن نمیتواند به طور مستقیم به دادگاه برود و دادخواست مطالبه مهریه بدهد.
مراحل اقدام از طریق اداره ثبت
- تحویل مدارک به دفترخانه: زن یا وکیل او باید مدارک شناسایی و اصل عقدنامه را به دفترخانهای که سند ازدواج در آن تنظیم شده، ارائه دهند.
- مشکل با دفترخانه: اگر دفترخانه بسته شده یا آدرس آن تغییر کرده، باید به کانون سردفتران ازدواج و طلاق شهر مراجعه کرده و آدرس جدید یا کفیل سردفتر را پیدا کنند.
- درخواست اجراییه: پس از پیدا کردن دفترخانه، درخواست اجراییه مهریه به کل یا بخشی از آن به سردفتر داده میشود.
- ارسال برگه اجراییه: سردفتر برگه اجراییه را به اداره ثبت ارسال میکند تا از طریق پست سفارشی به مرد ابلاغ شود.
مزایای اقدام از طریق اداره ثبت
- ممنوعالخروجی: زن میتواند تقاضای ممنوعالخروجی مرد را بدهد تا او نتواند از کشور خارج شود.
- توقیف اموال: زن میتواند اقدام به توقیف اموال مرد کند (به غیر از اموالی که جز مستثنیات دین محسوب میشود) تا مهریه خود را دریافت کند.
مراحل بعد از ابلاغ برگه اجراییه
- مهلت پرداخت: مرد بعد از دریافت ابلاغیه، 10 روز فرصت دارد تا مهریه را پرداخت کند. این مدت معمولاً کافی نیست و اکثر اوقات مهریه در این مدت پرداخت نمیشود.
- توقیف اموال و حسابها: در این مدت، اموال مرد به غیر از موارد ضروری و حسابهای بانکی او توقیف میشود. مستثنیات دین شامل اموال ضروری برای زندگی روزمره است، مانند خانهای که در آن زندگی میکند.
استعلام دارایی:برای توقیف اموال مرد، باید از داراییهای او استعلام گرفته شود. اگر دارایی قابل توقیفی داشته باشد، آنها توقیف میشود.
اگر مرد دارایی قابل توقیف نداشته باشد
[box type=”info” align=”” class=”” width=””] اگر مرد دارایی کافی نداشته باشد و نتواند مهریه را پرداخت کند، اداره ثبت گواهی تنظیم کرده و به زن میدهد تا برای پیگیری بیشتر به دادگاه یا شورای حل اختلاف مراجعه کند.[/box]
[box type=”success” align=”” class=”” width=””]اگر زن بخواهد اموال مرد را توقیف کند، بهتر است دادخواست تامین خواسته را به دادگاه بدهد، زیرا سریعتر رسیدگی میشود و مرد نمیتواند اموالش را منتقل کند.[/box]
[box type=”shadow” align=”” class=”” width=””]اگر زن بخواهد مرد را ممنوعالخروج کند، بهتر است از طریق اداره ثبت اقدام کند چون حکم ممنوعالخروجی سریعتر صادر میشود.[/box]
هزینههای دادرسی
- دادخواست تامین خواسته: برای توقیف اموال از دادگاه، هزینه دادرسی معادل ۳.۵ درصد مهریه است که ممکن است برای برخی از زنان زیاد باشد.
- اجرای ثبت: اگر زن از طریق اداره ثبت اقدام کند و مرد اموال قابل توقیف داشته باشد، هزینه دادرسی بسیار کمتر خواهد بود.
- توقیف حقوق مرد: اگر مرد کارمند باشد، زن میتواند بخشی از حقوق او (تا یک سوم) را تا زمان پرداخت کامل مهریه توقیف کندو
- حکم جلب مرد: در نهایت، اگر مرد به هیچیک از اقدامات پاسخ ندهد و مهریه را پرداخت نکند، ممکن است حکم جلب او صادر شود.
شرایط صدور حکم جلب برای وصول مهریه
برای اینکه زن بتواند حکم جلب شوهرش را به خاطر مهریه دریافت کند، باید مراحل زیر را طی کند:
- اجرا گذاشتن مهریه: اولین قدم برای وصول مهریه، اقدام به اجرا گذاشتن آن است. زن باید مهریهاش را به مرحله اجرا درآورد.
- توقیف اموال: بعد از اینکه حکم قطعی صادر شد، زن میتواند اموال شوهر را معرفی کرده و درخواست توقیف آنها را بدهد.
- درخواست اعسار: اگر شوهر مالی برای توقیف نداشته باشد یا زن نتواند مالی معرفی کند، شوهر یک ماه فرصت دارد تا درخواست اعسار از پرداخت مهریه بدهد. تا زمانی که درباره وضعیت اعسار شوهر تصمیمگیری نشود، نمیتوان حکم جلب صادر کرد.
- حکم اعسار و اقساط: اگر حکم اعسار صادر شود، مهریه به اقساط تقسیم میشود و درخواست حکم جلب امکانپذیر نیست. اما اگر شوهر اقساط را به موقع پرداخت نکند و دو یا سه قسط به تعویق بیفتد، زن میتواند درخواست حکم جلب کند.
- سقف حبس: طبق ماده ۲۲ قانون حمایت از خانواده، حبس شوهر برای مهریه تا سقف ۱۱۰ سکه یا معادل ریالی آن ممکن است. اگر شوهر به این مقدار پرداخت کرده یا با اقساط به این میزان برسد، دیگر نمیتوان حکم جلب صادر کرد و اگر در حبس باشد، آزاد خواهد شد.
این مراحل به زن کمک میکند تا در صورت عدم پرداخت مهریه توسط شوهر، از راههای قانونی برای وصول آن استفاده کند.

شرایط و مراحل صدور حکم جلب مهریه
برای اینکه زن بتواند حکم جلب مهریه را دریافت کند، باید چندین شرط و مرحله قانونی را رعایت کند. در اینجا به توضیح این شرایط و مراحل میپردازیم:
نوع مهریه و درخواست زن
ابتدا، مهریه باید از نوع عندالمطالبه باشد، یعنی زن باید قادر باشد هر زمان که خواست، آن را مطالبه کند. همچنین، زن باید درخواست خود برای دریافت مهریه را به دادگاه ارائه داده باشد.
گذشت زمان از تاریخ اجراییه
حداقل باید یک ماه از تاریخ اجراییه مهریه گذشته باشد. اجراییه به معنای حکمی است که به موجب آن مهریه به مرحله اجرا در میآید. در این مدت، اگر مرد هیچ درخواست اعسار (عدم توانایی مالی) به دادگاه نداده باشد، زن میتواند به مراحل بعدی برود.
پرداخت اقساط مهریه
اگر مرد دادخواست اعسار را قبول کرده و مهریه به صورت اقساطی تقسیم شده باشد، ولی او یا پیشقسط را پرداخت نکرده یا چند قسط را پرداخته و بقیه را پرداخت نکرده باشد، زن میتواند برای صدور حکم جلب اقدام کند.
معرفی مال برای توقیف
اگر زن مالی را برای توقیف معرفی کرده باشد، معمولاً دادگاه تا زمانی که درباره آن مال تصمیمگیری نشده، نمیتواند برای باقیمانده مهریه تا سقف ۱۱۰ سکه حکم جلب صادر کند.
پنهانکاری اموال توسط مرد
اگر زن مطمئن است که مرد اموالی برای پرداخت مهریه دارد که آنها را پنهان کرده، به دیگران منتقل کرده، یا حتی نابود کرده است، میتواند با کمک وکیل این موضوع را به دادگاه اثبات کند. در چنین حالتی، دادگاه میتواند معاملات صوری را باطل کرده و اموال مرد را توقیف کند.

مفهوم اعسار چیست؟
اعسار به معنای ناتوانی مالی فرد برای پرداخت بدهیهایش است. وقتی کسی میگوید “من معسر هستم”، یعنی در حال حاضر قادر به پرداخت بدهیهایش بهویژه مهریه نیست. این وضعیت در حقوق ایران برای زمانی به کار میرود که فردی نتواند مهریه همسرش را بهطور یکجا پرداخت کند.
چه موقع باید درخواست اعسار داد؟
اگر مردی که مهریه به عهدهاش است، توانایی مالی برای پرداخت یکجا ندارد، میتواند از دادگاه درخواست اعسار بدهد. برای این کار، باید حداکثر تا یک ماه بعد از دریافت اجراییه مهریه، درخواست اعسار را ثبت کند.
انواع اعسار
- اعسار مطلق: این نوع اعسار به این معناست که فرد بهطور کامل و تحت هیچ شرایطی نمیتواند مهریه را پرداخت کند. یعنی وضعیت مالی او بهگونهای است که حتی در شرایط عادی هم قادر به پرداخت مهریه نخواهد بود.
- اعسار نسبی: در این حالت، فرد ممکن است بهطور یکجا قادر به پرداخت مهریه نباشد، ولی میتواند آن را به صورت اقساط پرداخت کند. در واقع، او برای پرداخت مبلغ کل مهریه بهطور یکجا دچار مشکل است، ولی ممکن است بتواند با پرداخت اقساطی مشکل را حل کند.
فرآیند رسیدگی به درخواست اعسار
دادگاه برای تعیین وضعیت اعسار، به بررسی مدارک مالی و دفاعیات فرد معسر میپردازد. به این ترتیب، وضعیت مالی واقعی فرد و توانایی او برای پرداخت مهریه ارزیابی میشود.
تغییر وضعیت اعسار
پذیرفته شدن درخواست اعسار به معنای دائمی بودن این وضعیت نیست. ممکن است فردی که اکنون معسر به نظر میرسد، در آینده به دلیل تغییرات مالی، وضعیت خود را بهبود بخشد و برعکس، فردی که اکنون معسر نیست، در آینده به دلیل مشکلات مالی به وضعیت معسر دچار شود. بنابراین، اعسار میتواند موقتی باشد و تغییر کند.
تاثیر تغییر وضعیت مالی بر اقساط
در صورتی که مرد پس از دریافت حکم اعسار، با راههایی مانند ارث یا درآمدهای جدید پولی بهدست آورد، زن میتواند درخواست تعدیل کند. این به معنای افزایش اقساط یا پرداخت یکجا مهریه است. دادگاه این درخواستها را بررسی کرده و در صورت نیاز، مقدار اقساط را افزایش میدهد یا مرد را ملزم به پرداخت کل مبلغ مهریه بهصورت یکجا میکند.
آیا مرد میتواند بعد از صدور حکم جلب مهریه درخواست اعسار کند؟
بله، مرد میتواند درخواست اعسار بدهد، حتی اگر حکم جلب صادر شده باشد. در اینجا، بعد از صدور حکم جلب، مرد میتواند درخواست اعسار از پرداخت بدهی کند و این درخواست باید در مدت زمان مشخصی به دادگاه ارائه شود.
بگذارید کمی توضیح دهم:
بعد از اینکه ابلاغیه پرداخت بدهی به فرد ارسال شد، او تا ۱۰ روز فرصت دارد تا بدهی را بپردازد. اگر این کار را نکند، درخواست جلب او میتواند ارائه شود. از طرفی، فرد بدهکار از زمان ابلاغیه یک ماه فرصت دارد تا درخواست اعسار را به دادگاه ارائه دهد. اگر درخواست اعسار را در این مدت زمان ندهد، امکان درخواست جلب او وجود دارد.
این نکته ممکن است باعث سردرگمی شود، ولی معمولاً قضات دادگاهها تا یک ماه صبر میکنند تا فرد بدهکار فرصت کافی برای ارائه درخواست اعسار را داشته باشد. به علاوه، حتی اگر حکم جلب صادر شده باشد، مرد میتواند بعداً درخواست اعسار دهد. برای این کار، مشاوره با یک وکیل حرفهای میتواند بسیار مفید باشد تا مراحل قانونی به درستی انجام شود.
وقتی فرد بدهکار درخواست اعسار میدهد، به این معناست که او به دادگاه میگوید که به دلیل وضعیت مالی نامناسب قادر به پرداخت بدهی خود نیست. دادگاه بررسی میکند که آیا ادعای او صحیح است یا خیر. اگر دادگاه درخواست اعسار را تایید کند، ممکن است تصمیم به تعلیق حکم جلب بگیرد یا حتی مهلتی برای پرداخت بدهی به فرد بدهد.
[box type=”info” align=”” class=”” width=””]اما نکتهای که باید به آن توجه داشت این است که برای درخواست اعسار، فرد بدهکار باید مدارک و مستندات لازم را ارائه دهد تا نشان دهد که واقعاً قادر به پرداخت بدهی نیست. این مستندات شامل اسناد مالی، گزاراشات بانکی، و مدارکی از وضعیت اقتصادی او خواهد بود.[/box]
در صورتی که فرد بدهکار بعد از صدور حکم جلب درخواست اعسار دهد، دادگاه ممکن است تصمیم بگیرد که به محض دریافت و بررسی درخواست اعسار، حکم جلب را لغو کند یا دستور دیگری صادر کند. به همین دلیل، مشاوره با وکیل متخصص در این زمینه بسیار اهمیت دارد، زیرا وکیل میتواند با استفاده از تجربه و دانش خود، بهترین راهکارها را برای ارائه درخواست اعسار و مدیریت وضعیت پیش آمده ارائه دهد.
[box type=”error” align=”” class=”” width=””]مهم است که فرد بدهکار به موقع و با دقت اقدام کند تا از مشکلات و عواقب قانونی جلوگیری شود. وکیل میتواند کمک کند تا مراحل قانونی به درستی انجام شود و فرد بتواند در چارچوب قانون، حقوق خود را حفظ کند.[/box]

مدت زمان حبس برای عدم پرداخت مهریه چقدر است؟
در سالهای اخیر، به دلیل افزایش شدید قیمت سکه و کاهش قدرت مالی مردان، قضات دادگاهها تلاش میکنند تا جایی که ممکن است از صدور حکم جلب برای مردان خودداری کنند و بیشتر سعی میکنند مهریه را به صورت اقساطی پرداخت کنند. این اقدام به منظور جلوگیری از حبس طولانیمدت و فشار مالی به مردان است.
با این حال، اگر دادگاه مجبور شود که حکم جلب صادر کند، باید توجه داشت که پرداخت مهریه به عنوان یک دعوای حقوقی تلقی میشود و به همین دلیل، حبس به مدت مشخصی محدود نیست. مرد تنها زمانی در زندان میماند که نتواند حداقل ۱۱۰ سکه از مهریه را پرداخت کند یا نتواند وضعیت مالی خود را به اثبات برساند و درخواست اعسار کند.
[box type=”info” align=”” class=”” width=””]اگر مرد موفق به پرداخت ۱۱۰ سکه از مهریه یا اثبات اعسار خود شود و اقساط مهریه را پرداخت کند، از زندان آزاد خواهد شد. بنابراین، مدت زمان حبس بستگی به وضعیت مالی مرد و توانایی او در پرداخت مهریه دارد.[/box]
در ادامه باید گفت که اگر مرد نتواند ۱۱۰ سکه را پرداخت کند یا وضعیت مالی خود را بهطور مؤثر ثابت کند، دادگاه ممکن است از او بخواهد که برنامه پرداختی برای اقساط مهریه ارائه دهد. این برنامه باید معقول و منطقی باشد و بهگونهای تنظیم شود که مرد بتواند با شرایط مالی خود هماهنگ کند.
در مواردی که مرد با ارائه مدارک کافی نشان دهد که قادر به پرداخت کل مهریه نیست، دادگاه ممکن است او را به پرداخت اقساطی مهریه محکوم کند.
این اقساط معمولاً بر اساس توان مالی مرد تنظیم میشود تا او بتواند بدون فشار شدید مالی، دیون خود را پرداخت کند. در چنین شرایطی، مرد همچنان ممکن است از زندان آزاد باشد، مشروط به اینکه اقساط را بهطور منظم پرداخت کند و مدارک مورد نیاز برای اثبات وضعیت مالی خود را ارائه دهد.
[box type=”note” align=”” class=”” width=””]همچنین، اگر مرد بتواند ثابت کند که بهطور کلی دچار اعسار است و قادر به پرداخت حتی اقساط مهریه هم نمیباشد، دادگاه ممکن است تصمیم به کاهش میزان مهریه یا حتی معافیت از پرداخت آن بگیرد، البته در مواردی نادر و با شرایط خاص.[/box]
به طور کلی، سیستم قضائی سعی دارد تا با در نظر گرفتن وضعیت مالی و توانایی پرداخت طرفین، راهحلهایی پیدا کند که به حفظ حقوق هر دو طرف و جلوگیری از حبسهای طولانیمدت منجر شود.
تغییرات جدید در قوانین مهریه
قوانین جدید مربوط به مهریه در ایران تغییرات قابل توجهی داشته است که هدف اصلی آن سادهسازی فرآیند دریافت مهریه و کاهش تعداد زندانیان به خاطر مهریه است. این تغییرات شامل محدودیتهایی برای صدور حکم جلب و فرآیند رسیدگی به درخواست اعسار است. در ادامه به تشریح این تغییرات میپردازیم:
محدودیت در صدور حکم جلب برای مهریه
طبق قانون جدید، زوجه تنها برای وصول مهریه تا میزان ۱۱۰ سکه یا معادل ریالی آن میتواند درخواست صدور حکم جلب مرد را کند. این تغییر به ماده ۲ قانون محکومیتهای مالی برمیگردد که برای عدم پرداخت این مقدار از مهریه ضمانت اجرای کیفری، یعنی حکم جلب، در نظر گرفته است.
[box type=”success” align=”” class=”” width=””]به عبارت دیگر، حتی اگر مهریه بیشتر از ۱۱۰ سکه باشد، مزایای قانونی مانند درخواست صدور حکم جلب یا ممنوعالخروج کردن مرد فقط تا این میزان قابل اعمال است. برای دریافت مازاد بر ۱۱۰ سکه، زوجه باید توانایی مالی مرد را اثبات کند و توانایی مالی او برای پرداخت بیشتر از این مقدار را نشان دهد.[/box]
رسیدگی به درخواست اعسار بدون صدور حکم حبس
با توجه به تغییرات قانونی جدید، مردانی که به دلیل مشکلات مالی معسر هستند، میتوانند بدون اینکه حکم حبس برایشان صادر شود، درخواست اعسار به دادگاه ارائه دهند. دادگاه به طور همزمان با رسیدگی به درخواست مطالبه مهریه، به درخواست اعسار نیز رسیدگی خواهد کرد. این تغییر به معنای آن است که مردانی که توانایی مالی برای پرداخت مهریه را ندارند، فرصت دارند تا وضعیت مالی خود را به دادگاه معرفی کنند و از صدور حکم حبس جلوگیری کنند.
این تغییرات قانونی به هدف کاهش پیچیدگیهای حقوقی مرتبط با مهریه و کاهش تعداد زندانیان به خاطر عدم پرداخت مهریه است. برای درک بهتر قوانین جدید و چگونگی اعمال آنها، مشاوره حقوقی با وکلای متخصص در زمینه مهریه توصیه میشود.
نکات کلیدی در اجرای حکم جلب مهریه
در پروندههای مربوط به مهریه، ممکن است حکم جلب برای مرد صادر شود اگر او از پرداخت مهریه خودداری کند. در اینجا نکات کلیدی برای اجرای صحیح حکم جلب مهریه ارائه شده است:
- پایان مهلت اجرای حکم: حکم جلب دارای مهلتی است که باید در آن اجرا شود. اگر این مهلت منقض شود، ماموران قادر به اجرای حکم نخواهند بود و لازم است اقدامات لازم در زمان مشخص انجام شود.
- اعتبار حوزه قضایی: برگه حکم جلب باید در همان حوزه قضایی که صادر شده، به اجرا درآید. برگه حکم جلب تنها در همان منطقه اعتبار دارد و خارج از آن قابل اجرا نیست.
- ماموران کلانتری: تنها ماموران کلانتری مجاز به اجرای حکم جلب هستند. اگر حکم جلب به ماموران کلانتری در حوزهای خارج از حوزه قضایی مربوطه ارائه شود، آنها نمیتوانند حکم را اجرا کنند.
- ورود به منزل: اگر در برگه حکم جلب به صراحت اشارهای به ورود ماموران به منزل یا مخفیگاه مرد نشده باشد، ماموران حق ورود به این مکانها را نخواهند داشت و باید تنها در مکانهایی که در حکم تعیین شده اقدام کنند.
- اصل برگه جلب: اعتبار قانونی برای اجرای حکم جلب تنها با اصل برگه جلب امکانپذیر است. کپیهای برگه جلب اعتبار قانونی ندارند و نمیتوان با آنها اقدام به جلب کرد.
- تقدیم برگه جلب: برگه حکم جلب باید توسط خود شاکی (زوجه) یا وکیل او ارائه شود. شاکی یا وکیل باید در زمان ارائه حکم جلب کارت ملی خود را نیز ارائه دهند تا هویت آنها تأیید شود.
- ماهیت حقوقی حکم جلب: حکم جلب مهریه به دلیل عدم پرداخت آن، مربوط به پروندههای حقوقی است و به عنوان مجازات کیفری محسوب نمیشود. این حکم تنها برای ادای دین و اجرای تعهدات مالی است و مجازات کیفری به حساب نمیآید.
مشاوره حقوقی و حکم جلب مهریه
در صورت بروز اختلافات خانوادگی و اقدام به درخواست مهریه، مهم است که مراحل قانونی را به درستی دنبال کنید تا بتوانید به حقوق خود دست یابید. در اینجا، روند کلی درخواست مهریه و حکم جلب مرد را توضیح میدهم:
ثبت درخواست مهریه
ابتدا باید درخواست مهریه را در دادگاه خانواده ثبت کنید. این درخواست باید به همراه مستندات لازم، از جمله عقدنامه و شواهد پرداخت یا عدم پرداخت مهریه، ارائه شود.
صدور حکم جلب
اگر مرد مهریه را پرداخت نکند و توانایی پرداخت آن را نیز نداشته باشد، میتوانید از دادگاه درخواست صدور حکم جلب کنید. این حکم در صورتی صادر میشود که دادگاه ثابت کند مرد توانایی پرداخت مهریه را ندارد یا از پرداخت آن خودداری کرده است.
ثابت کردن اعسار
مرد میتواند با ارائه مستندات و مدارک مالی به دادگاه، ثابت کند که توانایی پرداخت مهریه را ندارد. این کار به کمک وکیل میتواند به صورت بهینهتری انجام شود و در نتیجه از حکم جلب جلوگیری کند.
مشاوره حقوقی
برای درک بهتر فرآیند و اطمینان از اجرای درست مراحل قانونی، مشاوره با یک وکیل متخصص در زمینه مهریه ضروری است. وکلای متخصص میتوانند به شما در تهیه مستندات لازم و ارائه راهنماییهای قانونی کمک کنند.
خدمات آنلاین و حضوری
برای دریافت مشاوره حقوقی، میتوانید از خدمات آنلاین و حضوری بهره ببرید. مجموعههایی مانند بنیاد وکلا، که خدمات حقوقی را به صورت آنلاین و حضوری ارائه میدهند، میتوانند به شما کمک کنند تا به وکلای متخصص متصل شوید و مشاوره لازم را دریافت کنید.
چه شما به عنوان زن به دنبال دریافت مهریه باشید و چه مردی که در پی اثبات اعسار خود است، داشتن مشاوره حقوقی مناسب میتواند به شما در اتخاذ تصمیمات درست و پیشبرد صحیح امور قانونی کمک کند.
[toggle title=”مرد در چه زمانی میتواند دادخواست اعسار از پرداخت مهریه بدهد؟” state=”close”]مرد میتواند دادخواست اعسار از پرداخت مهریه را هم پس از صدور حکم قطعی و هم در حین رسیدگی به درخواست مطالبه مهریه ارائه دهد. اعسار به معنای ناتوانی در پرداخت بدهی است و اگر مرد توانایی مالی نداشته باشد، میتواند با ارائه دادخواست اعسار درخواست کند که در پرداخت مهریه مهلت یا تخفیف بگیرد.[/toggle]
[toggle title=”اگر مرد به موجب یک حادثه فوت کرده و به او دیه تعلق بگیرد، زوجه میتواند از دیه مهریه خود را دریافت کند؟” state=”close”]بله، دیه جز ماترک متوفی محسوب میشود و زوجه میتواند مهریه خود را از دیه بردارد. دیه به عنوان یک دارایی قانونی برای پرداخت دیون و مهریه از ماترک متوفی در نظر گرفته میشود.[/toggle]
[toggle title=”معمولاً صدور حکم مطالبه مهریه چقدر زمان میبرد؟” state=”close”]مدت زمان صدور حکم مطالبه مهریه بستگی به مرجع انتخابی شما دارد. مطالبه مهریه از طریق اجرای ثبت معمولاً سریعتر از دادگاهها انجام میگیرد. اجرای ثبت به دلیل فرآیندهای سادهتر و زمانبندی سریعتر میتواند به تسریع در دریافت مهریه کمک کند.[/toggle]
[toggle title=”در هنگام به اجرا گذاشتن مهریه چه زمانی ملاک قیمت سکه قرار میگیرد؟” state=”close”]اگر از طریق اجرای ثبت اقدام کرده باشید، زمان درخواست استعلام قیمت سکه ملاک قرار میگیرد و قیمت سکه در زمان درخواست استعلام مبنای محاسبه قرار میگیرد. اما در دادگاه، زمان اجرای حکم برای تعیین قیمت سکه ملاک خواهد بود.[/toggle]
[toggle title=”برای به اجرا گذاشتن مهریه چه مدارکی لازم است؟” state=”close”]برای به اجرا گذاشتن مهریه، زوجه باید مدارک زیر را ارائه دهد: اصل سند ازدواج (یا رونوشت آن در صورت فقدان اصل) – کارت ملی – اصل شناسنامه خود – این مدارک برای اثبات ادعا و اجرای حکم ضروری هستند. [/toggle]